Przypomnij sobie ostatnią sytuację, kiedy wymagano od Ciebie nauczenia się czegoś na pamięć. Co spowodowało, że udało Ci się wszystko zapamiętywać szybciej? Jaką umiejętność zastosowałeś, żeby zapamiętać na dłużej? Może w miarę swojego rozwoju nauczyłeś się stosować odpowiednie sposoby, które to ułatwiały? Może nawet nie zdając sobie z tego sprawy powoli rozwijałeś w sobie pewne umiejętności nauki i zapamiętywania.
Na przestrzeni lat wyewoluowało wiele sposobów, które mogą poprawić szybkość uczenia się. Pozwalają na przytoczenie materiału słowo w słowo. Co jest szczególnie przydatne, gdy stoisz przed wyzwaniem nauczenia się wiersza czy długiej definicji.
Wbrew pozorom, uczenie się na pamięć może być ciekawe, a do tego skuteczne. Udowodnimy to w poniższym artykule i przedstawimy sprawdzone sposoby na szybką naukę i zapamiętywanie:
Spis treści:
- Jak szybko opanować i zapamiętać dużo informacji?
- Koncentracja i trening to nie wszystko co możesz zrobić
- Proste techniki pamięciowe, które pewnie już znasz
- Mnemotechniki i mapy myśli
- Czy przypominanie i powtarzanie to skuteczna metoda?
- Odkryj i wykorzystaj potencjał wypoczętego umysłu
- Kilka bardziej wyrafinowanych technik efektywnego uczenia się
- Podsumowanie
Jak szybko nauczyć się i zapamiętać dużo informacji?
W artykule Sposoby uczenia się, czyli jak efektywniej przyswajać informacje, pisaliśmy o tym, że nauka na pamięć nie należy do najskuteczniejszych za sprawą nietrwałego efektu. Rzeczywiście, „kucie na blachę” zwykle pozostawia znikomy ślad w pamięci. Przyswojony w ten sposób materiał będzie nam służył jedynie przez krótki czas. Dlatego, jeśli chcesz zapamiętać coś długoterminowo, powinieneś systematycznie przypominać sobie informacje i używać różnych sposobów powtórki.
Nie należy jednak bagatelizować roli uczenia się na pamięć. Istnieją sytuacje, w których taka forma edukacji jest wskazana, a nawet niezbędna. Czym byłaby nauka języka obcego bez wkucia listy słówek? W jaki sposób wyrecytowalibyśmy inwokację z „Pana Tadeusza”? Aby skutecznie opanować materiał, należy postarać się znaleźć odpowiadające nam praktyki, które pozwolą szybko i skutecznie przyswajać wiedzę.
Umiejętność skutecznego zapamiętywania słowo w słowo przyniesie Ci korzyści w wielu obszarach życia, przekładając się np. na zdolność szybkiego czytania ze zrozumieniem. Dzięki tej metodzie poczujesz się pewniej także jako mówca na scenie czy podczas prezentacji. Ma to szczególne znaczenie dla tych, którzy mają problem z improwizacją. Posłuży Ci również w codziennych kontaktach z ludźmi. Pomoże Ci lepiej porozumiewać się w języku obcym – wyuczone całościowo zwroty (niczym te ze słowników kieszonkowych) pomogą się odnaleźć nie tylko w podróży.
Koncentracja i ćwiczenia to nie wszystko co możesz zrobić
Niezwykle istotne jest, by podczas nauki być skoncentrowanym, a wiedzę wykorzystywać w różnorodnych praktykach i ćwiczeniach. Jednak to nie wszystko co możesz zrobić, by Twoje umiejętności przyswajania wiedzy wciąż się rozwijały.
Przedstawimy cały szereg sposobów na zwiększenie skuteczności Twojej nauki. Masz mnóstwo możliwości, które sprawią, że trudne do zapamiętania informację zostaną dłużej w Twoim umyśle.
Proste techniki zapamiętywania, które pewnie już znasz
Dobre zrozumienie
Fundamentem jej szybkiego opanowywania jest zrozumienie informacji. Warto poznać kontekst tego czego się nauczyłeś. Przyczyną tego zjawiska jest sposób przetwarzania wiedzy w naszej lewej i prawej półkuli mózgu. Mózg powiązuje nowe wiadomości z tymi, które już zna.
Wyobraź sobie, że masz przed sobą długą definicję jakiegoś zjawiska lub procesu. Zadaj sobie pytanie: „O czym mówi tekst?”. Pozornie trudny temat okaże się o wiele bardziej przystępny, kiedy rozszyfrujemy jego znaczenie. To w znacznym stopniu ułatwia zapamiętywanie.
Zmiana intonacji
Być może rozumiesz już sens definicji, ale próbując ją bezbłędnie przytoczyć, blokujesz się w niektórych momentach. Z pomocą przychodzi wtedy prosta metoda zmiany intonacji. Modelując głos w miejscach, które stanowią dla Ciebie największy kłopot, dajesz sygnał swojemu mózgowi, że wybrany fragment jest wyjątkowo istotny. W ten sposób angażujesz swój słuch w proces utrwalania wiedzy.
Innym sposobem w którym udział bierze zmysł słuchu jest korzystanie z nagrań. Warto zadbać o regularne słuchanie nagrań z tekstami do zapamiętania, które mogą zwiększać zdolności Twojego umysłu. Zasada działania procesu pamięciowego jest tutaj bardzo podobna jak w przypadku zmian intonacji.
Tworzenie ściąg… w słusznym celu
Przygotowując autorskie pomoce naukowe w postaci małych ściąg, wzrasta Twoje zaangażowanie. Spisz tekst, który chcesz zapamiętać na niewielkie karteczki, a następnie daj upust wyobraźni. Możesz wykorzystać m.in. różne kolory, kształty, ikony, obrazki – cokolwiek, co przyjdzie Ci na myśl. Ważne, żeby to co zapisujesz było atrakcyjne wizualnie, ale jednocześnie nie rozpraszało uwagi. Takie notatki są poręczne i można po nie sięgnąć w każdej chwili. Oczywiście odradzamy robienie tego podczas egzaminu. Zapewne i tak nie będą Ci już wtedy potrzebne. Wszystko co konieczne będziesz mieć już opanowane.
Notowanie w ten sposób jest szczególnie pomocne dla wzrokowców. Zauważysz, że robiąc notatki w formie ściąg, Twój wzrok jest zaangażowany w to, czego się uczysz.
Mnemotechniki i mapy myśli
Mnemotechnika: Nieoceniona rola pierwszych liter i skrótów
Mnemotechnika to specjalna strategia, ułatwiająca zapamiętywanie. Wykorzystuje ona skojarzenia, rymy, akronimy i obrazy do kodowania informacji w bardziej zapamiętywalnej formie.
Jak używać mnemotechniki?
Skup się na zapisaniu pierwszych liter słów z treści do przyswojenia, tak aby powstał spójny ciąg. Sprawi to, że w łatwy sposób odtworzysz informacje. Jeśli jednak same litery do Ciebie nie przemawiają, możesz używać skrótów. Spróbuj wymyślić zdanie, w którym poszczególne wyrazy będą się rozpoczynały takimi samymi literami, co te do zapamiętania. Najlepiej, jeśli będzie to zabawne wyrażenie, wtedy szybciej je sobie przypomnisz.
O sposobie łączenia treści z emocjami będziemy jeszcze mówić w dalszej części artykułu.
Przykład mnemotechniki:
Aby zapamiętać kolejność planet w Układzie Słonecznym (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun), można użyć zdania: „My Very Educated Mother Just Served Us Noodles.”
Mapy myśli: Porządek w Twojej głowie, zwiększa wydajność Twojego mózgu
Mapy myśli to wizualna technika organizowania informacji. Tworzenie diagramów, które łączą różne elementy wiedzy, pomaga lepiej zrozumieć, a przez to zapamiętać materiał. Nauka jest skuteczniejsza, jeśli odpowiednio porządkujemy informacje. Niezwykle pomocne okaże się grupowanie, klasyfikacja, a także łączenie w kategorie.
Jak tworzyć proste grupy wiedzy?
Wybierz przykład 9-cyfrowego numeru telefonu. Uszereguj liczb w dwójki lub trójki, ułatwi to organizowanie nowej wiedzy i pozwoli ją bez problemu odtworzyć w przyszłości.
Przykład bardziej skomplikowanej struktury myśli:
Przygotowując się do egzaminu, stwórz diagram, gdzie centralnym punktem jest główny temat. Od niego odchodzą gałęzie z podtematami i szczegółowymi informacjami.
Czy przypominanie i powtarzanie to skuteczna metoda?
Repetytio Mater Studiorum Est
Powtarzanie jest matką nauki. Regularne powtarzanie materiału jest kluczowe do jego utrwalenia. Dobrze jest robić to w określonych odstępach czasu.
Istotne jest, aby nie skupiać się na wielokrotnym czytaniu definicji, ale na świadomym i regularnym przypominaniu sobie treści. Bez tego niewiele osiągniemy. Wszystko za sprawą sposobu działania mózgu – utrwalając materiał tworzymy połączenia neuronowe. Jeśli zaniechamy powtórek, sieci te mogą zaniknąć, a wraz z nimi nasza wiedza.
Skoncentruj się zatem na dokładnym odtworzeniu tekstu. Przypomnij sobie jego poszczególne elementy. Uruchom skojarzenia wytworzone w trakcie nauki, np. przywołaj poszczególne wyrazy i zwroty. Jeśli Ci się nie uda, nie zrażaj się niepowodzeniem. Zrób krótką przerwę i wróć do treningu. W razie potrzeby zajrzyj do książki czy notatek, aby uzupełnić braki. Utrwal je ponownie korzystając z poznanych sposobów nauki.
Być może efekty nie od razu będą zadowalające. Nie traktuj tego jednak jako porażki, ani powodu do niższej samooceny. Popełnianie błędów nie oznacza, że się do czegoś nie nadajesz. Jest to jedynie sygnał do dalszego doskonalenia się. Paradoksalnie, poprzez własne potknięcia, zdobywasz więcej doświadczenia. Częściej wracaj do tego, co sprawia Ci kłopot. W ten sposób uzupełnisz luki w pamięci.
Przykład:
Powtarzanie materiału dzień po jego nauczeniu, potem po tygodniu, miesiącu i trzech miesiącach da solidne efekty.
Odkryj i wykorzystaj potencjał wypoczętego umysłu
Technika Pomodoro
Technika Pomodoro to metoda zarządzania czasem, która pomaga w utrzymaniu koncentracji. Polega na podzieleniu czasu pracy na 25-minutowe sesje (zwane „Pomodoro”) i krótkie przerwy.
To nie żadna pomyłka. Na lepsze zapamiętywanie wpływa… odpoczynek. Dzieje się tak dlatego, że mózg czasem potrzebuje „odetchnąć”. Nadmierne poświęcanie się jednemu zagadnieniu generuje lekki stres i obniża wydajność tego organu. Jednak niezwykle istotne jest, by pauza nie trwała zbyt długo. Po chwilowym „wyłączeniu się” powróć do nauki.
Przykład:
Przez 25 minut skupiasz się intensywnie na nauce, a potem robisz 5-minutową przerwę. Po czterech takich sesjach robisz dłuższą, 15-30 minutową przerwę.
Kilka bardziej wyrafinowanych technik efektywnego uczenia się
Pałac Pamięci
Pałac pamięci to technika, która polega na wyobrażeniu sobie dobrze znanej lokalizacji (np. własnego domu) i umieszczeniu w niej informacji, które musisz zapamiętać. Wędrując w myślach po tej lokalizacji, moższ łatwo przypomnieć sobie umieszczone tam informacje.
Przykład:
Jeśli musisz zapamiętać listę zakupów, możesz wyobrazić sobie, że wchodzisz do swojego domu i w każdym pokoju widzisz produkty z listy.
Metoda słów kluczowych
Metoda słów kluczowych jest szczególnie użyteczna przy nauce języków obcych. Polega na tworzeniu skojarzeń między nowymi słowami, a podobnie brzmiącymi słowami w języku ojczystym.
Przykład:
Aby zachować w pamięci hiszpańskie słowo „carta” (list), możesz wyobrazić sobie kartkę papieru (podobieństwo do słowa „karta”).
Łączenie wiedzy z emocjami
Informacje, które są dla nas emocjonalnie istotne, łatwiej zatrzymujemy w pamieci. Staraj się łączyć naukę z emocjami, które wywołują pozytywne skojarzenia.
Przykład:
Pragnąc zapamiętać słowa piosenki w obcym języku, staraj się wczuć w nastrój i emocje płynące z jej znaczenia i melodii.
Podsumowanie
Techniki pamięciowe, chociaż nie cieszy się dobrą sławą, znajdują zastosowanie w niejednej dziedzinie życia. Jeśli połączymy je z regularnym treningiem pamięci, osiągniemy naprawdę zadowalające efekty. Dzięki ciekawym i innowacyjnym sposobom, proces nauki na pamięć nie przytłoczy nas monotonią.
Dodatkowo, możemy zdecydować się na udział w specjalnie zaprojektowanym kursie. Warto rozważyć skorzystanie z takiej opcji. Nauczyciel pomoże dobrać metodę przyswajania wiedzy do indywidualnych potrzeb i możliwości ucznia. Regularne spotkania z trenerem pamięci i koncentracji umożliwią szybsze osiągnięcie pożądanych rezultatów.
Na naszych kursach opanujesz umiejętności:
-
- Szybkiego zapamiętywania
- Wydobywania z zakamarków umysłu przyswojonej wiedzy
- Korzystania ze zdobytej wiedzy w długoterminowej perspektywie
